Yetişkinlerde Karaciğer Büyümesi

Hepatomegali; karaciğerin normal boyutlarının dışına çıkarak büyümesi durumudur.

Yaş: Belirgin bir yaş dağılımı yoktur.

Cinsiyet: Belirli bir cinsiyette daha fazla görülme durumu yoktur.

Risk faktörleri:

■Alkol,
■Hepatit A,
■Hepatit B,
■Konjestif kalp yetmezliği,
■Enfeksiyöz mononükleozis,
■Lösemi (kan kanseri),
■Tümör metastazları,
■Nöroblastom,
■Karaciğer kanseri,
■Glikojen depo hastalıkları,
■Kanda yağ fazlalığı,
■Şişmanlık ya da şeker hastalığına bağlı karaciğer yağlanması,
■Primer bilier siroz,
■Sklerozan kolanjit (safra yolları hastalıkları),
■Sarkoidoz,
■Amiloidoz,
■Hemolitik üremik sendrom,
■Reye sendromu
karaciğer büyümesi yapan başlıca hastalıklardır.

Belirti ve bulgular:

Karaciğer hastalığının genel özgün olmayan bulguları olan yorgunluk, bulantı, iştahsızlık ve güçsüzlük bulunabilir. Sağ üst kadranda kaburgaların altında ağrı ve hassasiyet hissedilebilir. Bunun dışında kalp yetmezliği olan olgularda nefes darlığı, geceleri yüksek yastıkta yatma ve nefes açlığı ile uyanma gibi belirtiler ile akut hepatitli olgularda sarılık ve idrar renginin koyulaşması, primer bilier sirozlu hastalarda kaşıntı başvuru şikayeti olabilir. Tümörlü olgularda kilo kaybı varken enfeksiyöz mononükleoz varlığında ateş saptanabilir.

Tanı:

Karaciğer büyümesini doktor fizik muayene esnasında saptar. Karaciğer büyümesi saptandıktan sonra nedeninin araştırılmasına yönelik ek tetkikler istenir.

Akciğer grafisi kalp yetmezliğini gösterirken; kan tetkikleri ile kan kanseri, kanda yağ yüksekliği, şeker hastalığı, hepatitler tespit edilir. USG karaciğer içindeki kitleleri gösterir, şüphe edilen durumlarda ek tetkikler de istenebilir.

Tedavi:

Tedavi altta yatan nedene bağlıdır.

■Şişman hastalara zayıflamaları,
■alkol kullananlara alkolü bırakmaları,
■şeker ve kan yağı yüksekliği olan hastalara diyetlerine uymaları,
■karaciğer yağlanması yapan ilaçları kullananlara bu ilaçları bırakmaları tavsiye edilir.
Tansiyon düşüklüğü olan, kalp yetmezliği kontrolsüz hastalar, karaciğer komasında veya sanlığı olan bireyler hastaneye yatırılır.

Seyir:

Nedene bağlı olarak, diyet, kilo verme, alkolü bırakma, şeker kontrolü konusunda tavsiyelere uyan hastalarda hepatomegali (karaciğer büyümesi) geri dönüşümlü olabilir. Primer bilier siroz ve primer sklerozan kolanjitli hastalarda zaman içinde karaciğer nakli gerekebilir. Hepatomegali saptandıktan sonra hastaların düzenli izlem altına girmeleri önemlidir.